Obeležena 82. godišnjica – Parastos poginulim borcima služili su sveštenici užičke crkve, nakon čega je otpočela ceremonija polaganjem venaca i odavanjem počasti ispred spomenika u okviru memorijalnog kompleksa na Kadinjači.
Vence su položili, predstavnica Ministarstva za rad, zapošljavanje boračka i socijalna pitanja, predstavnici Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, predstavnici Grada Užica, predstavnici SUBNOR-a Srbije, predstavnici drugih boračkih udruženja i udruženja za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije i građani.
V.d. pomoćnika ministra za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Sanja Lakić, koja je predvodila ovu državnu ceremoniju, podsetila da su pripadnici bataljona Posavskog odreda, Oraške čete 2. šumadijskog odreda, u neravnopravnoj borbi protiv fašizma i nacizma, položili svoje živote za slobodu i za više ciljeve.
Ona je naglasila da je Kadinjača jedan od trajnih simbola nacionalnog karaktera, a da je srpski narod uvek bio slobodarski i na pravoj strani istorije.
Obratio se i Branislav Mitrović, predsednik Skupštine Grada Užica i istakao da je naš dug i dug generacija koje dolaze, da se uvek sećamo, a posebno svakog 29. novembra evociramo uspomenu na stradanje radničkog bataljona.
Član predsedništva udruženja SUBNOR, pukovnik Zoran Jakovljević, u svom obraćanju podseća da su naši hrabri preci dali su svoje živote braneći svoju zemlju, svoj kraj, i da je to istinsko rodoljublje koje treba čuvati i afrimisati.
Nakon obraćanja, usledio je kulturni program.
Obeležena 82. godišnjica
“Užička republika”
Užička republika je naziv za oslobođenu teritoriju zapadne Srbije i Šumadije, koja se od 24. septembra do 29. novembra 1941. godine, za vreme Drugog svetskog rata, 67 dana, nalazila pod kontrolom Narodnooslobodilačkog partizanskog pokreta.
Centar teritorije, po kojem je i dobila naziv bilo je Užice. Narodnooslobodilački pokret uspeo da formira svoju prvu slobodnu teritoriju i izvrši organizaciju života i pozadine. U oslobođenom Užicu je bio centar ustanka u Jugoslaviji i u njemu se nalazilo vojno i političko rukovodstvo NOP-a — Vrhovni štab i Centralni komitet KPJ, kao i druge vojno-političke organizacije.
Funkcionisala je partizanska fabrika oružja i izlazio list „Borba“. Užička republika prestala je da postoji 29. novembra 1941. velikom ofanzivom snaga Osovine potpomognutom četničkim odredima. Partizani su tog dana pretrpeli poraz na Kadinjači.
“Pao je četrnesti kilometar, al’ nikad neće Kadinjača”
Prilikom povlačenja preko Zlatibora, u novembru i decembru 1941. godine, pratile su ih nemačke jedinice, koje su tada, čineći užasan zločin nad ranjenicima i zlatiborskim civilnim stanovništvom, streljale osam boraca Druge čačanske partizanske čete, pet boraca Šeste ibarske partizanske čete, osamnaest boraca Tamnavskog partizanskog bataljona, kao i 41 civilna meštanina Zlatibora.
Za nepokretno kulturno dobro Spomen kompleks čiji su autori vajar Miodrag Živković i arhitekta Aleksandar Đokić proglašen je 1979. godine.
Sanacija i konzervacija spomeničkog kompleksa
Inače, završavaju se radovi prve faze sanacije i konzervacije spomeničkog kompleksa na Kadinjači Narodni muzej Užice i Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo konkurisali su na javnom pozivu za podnošenje predloga projekata za investiciono održavanje ratnih memorijala od značaja za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije u 2023. godini projektom “Sanacija i konzervacija spomeničkog kompleksa na Kadinjači”.
Ove godine sredstvima Ministarstva za rad, boračka i socijalna pitanja, završava se prva faza koja se odnosi na građevinske radove na najugroženijem delu spomeničkih kompozicija. U toku ove faze zamenjene su pristupne staze i ploče u “Amfiteatru Užičke republike” a poseban akcenat je stavljen na plato oko spomen kosturnice.
Poslednji put su radovi na spomeničkim figurama rađeni 2011. i 2012. godine sredstvima pomenutog Ministarstva. Druga faza radova koja će se odnositi na monolitne figure planirana je za sledeću godinu.
Tekst i foto: Julija Janković
Više fotografija na Instragramu i FB stranici UžiceMedia.
Pogledajte i druge tekstove, putopise i reportaže sa stranice Užicemedia.
