IZLOŽBA Kočić i njegova porodica u fotografijama

Izložba „Ruža u mećavi – Kočić i njegova porodica u fotografijama“ priređena je uz podršku Ministarstva prosvjete i kulture u Vladi Republike Srpske, a moći će da se vidi u Istorijskom arhivu u Užicu do kraja februara.

Izložbu je otvorio član Gradskog veća zadužen za društvene delatnosti Ratko Trmčić, a direktor užičkog Istorijskog arhiva Željko Marković, pozdravio je prisutnu publiku i goste iz Republike Srpske.

Rekavši da je Arhiv Republike Srpske poklonio ovu izložbu užičkom Arhivu, Marković je najavio da će posle Užica, izložbu moći da vidi i publika u Čajetini u Biblioteci „Ljubiša R. Đenić“, zatim će ona biti priređena u užičkim školama, a potom i u opštinama u Zlatiborskom okrugu. U okviru programa otvaranja izložbe nastupio je mladi guslar Danilo Tomić.

Izložba – O Petru Kočiću, piscu i političaru

Izložba fotografija na 15 panoa posvećenaje znamenitom piscu i političaru, Petru Kočiću (1877-1916) njegovim roditeljima, prvoj i jedinoj ljubavi Milki, kao i o njihovoj deci i unučadima. Prema rečima Bojana Stojnića, direktora Arhiva republike Srpske, „izložba je posvećena onome što ne znamo mnogo o Petru Kočiću koji je, pre svega, starijim generacijama poznat kao književnik i političar, ali o njegovom intimnom životu malo znamo“.

O velikoj ljubavi Petra Kočića i njegove supruge Milke sve govori završna fotografija izložbe na kojoj već ostarela Milka Kočić, kako je u katalogu izložbe zapisao njen autor mr Zoran Pejašinović, „u krilu drži otvoren spomenar i u njemu – ružu! Onu istu ružu koju joj je njen Petar darovao na prvom sastanku, šezdeset i više godina ranije!

Njeno trnje svjedoči o piščevom izbivanju, gladovanju i tamnovanju, o smrti malog Slobodana, o Petrovoj bolesti i uvenuću, o Velikom i još većem ratu, o mnogim zabilježenimi nezabilježenim mećavama zlosrećnog tribuna, a latice o zrakama sunca, jelikama i omorikama, zdravoj kćeri i unucima i, ponajprije, o beskrajnoj i bezuslovnoj ljubavi dvoje ljudi, počev od onog davnog mirisnog juna, pa dok je vijeka i čovjeka!“

Prema pisanju mr Zorana Pejašinovića, Petrovo detinjstvio, a kasnije i školovanje u Sarajevu i Beogradu obeležila je nemaština, pa je fotografisanje iz tih razloga dugo bilo nedostupno za Kočića, koji, kako je govorila njegova supruga i nije voleo da se fotografiše.

Tako je prva njegova fotografija, portret, nastala tek 1901. godine tokom studija u Beču. Na izložbi su prikazana još tri crno-bela portreta, kao i dve grupne fotografije koje su poznate stručnoj, pa i široj javnosti, zatim i jedna sačuvana fotografija Petrovog oca Jovana, pravoslavnog sveštenika, kasnije monaha Gerasima, fotografija devetoro Kočića nastala znatno kasnije posle Petrove smrti,  u doba jugoslovenske kraljevine na kojoj je i Petrova sestra Milica.

Izložba – Fotografije Kočićeve supruge Milke

Znatno je više sačuvanih fotografija Kočićeve supruge Milke koja je poticala iz imućnije porodice i sa kojom se venčao 1904. godine. Prvo dete, sin Slobodan koji im se rodio u Sarajevu, umro je u trećoj godini od tuberkuloze. U Beogradu su dobili kćerku Dušicu (1914-1994) koja je završila jugoslovensku književnost.

Veliki rat je oronulog Kočića zatekao u Beogradu na lečenju u duševnoj bolnici u kojoj je 1916. i umro u 39. godini, dok je njegova supruga Milka živela do 1966. godine.

Petr Kočić se smatra jednim od prvih pisaca moderne u srpskoj književnosti, a njegovo političko delovanje bilo je uzor različitim političkim strujama u kasnijoj istoriji srpskog naroda. Kočić je napisao brojne pripovetke kao što je „Jablan“, „Vukov gaj“, i druge, a poznat je i po satiričnim dramama „Jazavac pred sudom“ i „Sudanija“.

Bojan Stojnić, direktor Arhiva Republike Srpske, ovom prilikom je, između ostalog, istakao da je izložba o Petru Kočiću jedan od vidova saradnje dva arhiva koja traje deceniju i po uz podršku institucija Republike Srpske i Banjaluke, kao i grada Užica, koju nije mogla da prekine ni pandemija, a nastaviće da se razvija i u narednom periodu.

– Svake godine se trudimo da zajednički objavimo jednu do dve knjige, kao i da se po jednom lepom izložbom Banjalučani predstave u Užicu, a Užičani u Banjaluci. Mi se obično predstavljamo u Užicu pred Sretenje, kao i ovog puta, – rekao je Stojnić.

Inače, saradnja ova dva arhiva uspostavljena je još 2005., ali su rezultati bili vidljiviji od 2015. godine. Odvijala se kroz razmenu stručnih iskustava, zajedničkih izdanja i izložbi.

Željko Marković, direktor užičkog Istorijskog arhiva, jednom prilikom je izjavio da sve to što se radi u okviru ove saradnje daje smisao dokumentima koje je donela Vlada Republike Srbije i Vlada RS u oblasti očuvanja zajedničkog materijalnog i nematerijalnog kulturnog nasleđa. Marković je znao i da istakne:

– Sporazum o specijalnim vezama a kasnije i Povelja o srpskom kulturnom prostoru koja je potpisana 2019. godine u Sremskim Karlovcima i u kojoj se kaže da granice ovog kulturnog područja nisu određene ni politikom ni državom već onim što je odredilo našu sudbinu i naše živote. Ova dva dokumenta dala su nam povod da učvrstimo našu saradnju kroz izdavanje knjiga i zajedničke izložbe.

Čitaoci u Užicu žele više tema iz kulture

Uz ovaj tekst podsećamo da je u istraživanju sprovedenom prošle godine, na temu kako poboljšati informisanje građana u Užicu, u delu „Popularnost po rubrikama“u  posmatranom uzorku najpropraćenije rubrike se odnose na kulturu i izjasnilo se (53.4%), zatim sledi sport (51.5%), pa društvo – i to konkretno: priče o običnim ljudima (47.6%) i uspešne priče građana u lokalnoj zajednici (38.8%). Istraživanje je realizovao PU „Lokal Pres“ za potrebe projekta „LP medijska i razvojna laboratorija“.

Hroniku kovid – 19 tokom februara možete pogledati na UžiceMedia.

Hroniku kovid -19 tokom januara možete pogledati na UžiceMedia.

Aktuelne podatke za Srbiju na sajtu Ministarstva zdravlja Srbije.

A najvažnije servisne informacije u Užicu možete pogledati OVDE.