Staće se na put i bahatim predsednicima opština koji su koristili dosadašnje propise i postavljali po 11 svojih pomoćnika. Sada će im pomagati proporcionalno onoliko ljudi koliko imaju stanovnika.
Ovo su samo neke od novina koje donose izmene Zakona o lokalnoj samoupravi i državnoj upravi, koje je nedavno usvojila Vlada, a uskoro će se naći pred poslanicima. Branko Ružić, ministar državne uprave i lokalne samouprave, smatra da će se ovim izmenama omogućiti bolja primena instituta neposredne demokratije i veće uključivanje građana u donošenje odluka koje su važne za njihove zajednice.
– Predlažemo obavezno konsultovanje sa građanima u pogledu kreiranja budžeta lokalnih samouprava u oblasti investicija – kaže ministar.
– Neke opštine i gradovi u Srbiji to već rade, kao što su Pirot, Bečej, Loznica, Vranje, Pančevo, Ruma i mnoge druge, ali naša namera je da to postane obaveza svih lokalnih samouprava, jer sredstva u budžetima su sredstva svih građana i oni imaju pravo da učestvuju u odlukama kako ih ulagati i na šta ih trošiti.
On je dodao da će biti unapređeno i funkcionisanje mesnih zajednica i njihov odnos sa jedinicama lokalne samouprave. Dosadašnji koncept po kojem one svojim aktima utvrđuju poslove kojima se bave, način izbora organa, organizaciju i rad je prevaziđen izmenama drugih zakona. Sada su predviđeni obavezan izbor Saveta mesne zajednice, utvrđivanje njegove nadležnosti, uvode se osnovi za raspuštanje Saveta, nadzor opštine nad radom i aktima i ovlašćenja prema mesnim zajednicama.
Broj članova opštinskog veća, koje skupština opštine bira na predlog predsednika opštine, po važećem zakonu, ne može biti veći od 11.
– Lokalne samouprave su u praksi uvek koristile mogućnost i na ova mesta postavljale maksimalan broj koji zakon dozvoljava – kaže Ružić.
– Tako ste imali opštinu od 15.000 stanovnika koja ima 11 pomoćnika predsednika opštine. Novim rešenjem će se doprineti većoj operativnosti lokalnih samouprava. Takođe se uvodi obaveza jedinica lokalne samouprave da u okviru svojih nadležnosti prati proces evropskih integracija Srbije.
U oblasti participacije građana, predlaže se da se broj potpisa građana potreban za pokretanje građanske inicijative fiksira na 5% od ukupnog broja građana sa biračkim pravom, a uvodi se i dužnost organa opštine da na primeren način obavesti javnost da je otpočeo rad na pripremi opšteg akta, recimo na sajtu opštine. Takođe, 100 građana sa biračkim pravom može dati predlog nadležnom odboru skupštine opštine za sprovođenje javne rasprave o nekom opštem aktu i radno telo skupštine može organizovati javno slušanje o predlozima odluka o kojima odlučuju odbornici.
Novine stižu i u delu propisa koji se odnosi na saradnju opština. Predviđeno je da se pojedini poslovi mogu poveriti drugoj opštini ili njenom preduzeću i ustanovi, ali uz prethodnu konsultaciju sa MDULS i vladinu saglasnost.
Najviše pet pomoćnika
Sednice Skupštine opštine ili grada ubuduće će se sazivati uz minimalan rok od 24 sata. Broj pomoćnika predsednika opštine vezivaće se za broj stanovnika lokalne samouprave, što znači da će posle donošenja zakona, opštine do 15.000 imati pravo na jednog pomoćnika, do 50.000 na dva, do 100.000 na tri, a ostali do pet. Od narednih lokalnih izbora, maksimalan broj članova Opštinskog veća usklađivaće se takođe sa brojem stanovnika opštine ili grada, pa će tako opštine do 15.000 imati pet, do 50.000 sedam, do 100.000 devet, dok će ostali imati do 11 članova.
