Cilj kampanje je da se skrene pažnja na rasprostranjenost ove bolesti, na podizanje svesti o značaju prevencije i ranog otkrivanja raka dojke, kao i o palijativnom zbrinjavanju osoba obolelih od ove bolesti. Nacionalni dan borbe protiv raka dojke obeležava se 20. marta
Prema poslednjim podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”, u Republici Srbiji je registrovano je 4.561 novoobolelih i 1.691 umrlа žena od raka dojke. Stopa obolevanja od raka dojke kod žena u Republici Srbiji iznosila je 72,1 na 100.000, a stopa umiranja 20 na 100.000 žena.
Rak dojke je vodeća maligna bolest kod žena kako u razvijenim tako i u zemljama u razvoju. Najveći broj umrlih od raka dojke javlja se u zemljama u razvoju zbog dijagnostikovanja raka dojke u kasnoj fazi, uglavnom zbog nedostatka svesti o potrebi ranog otkrivanja, kao i zbog nedostatka resursa u zdravstvenom sistemu.
Broj obolelih žena prema broju stanovnika u našoj zemlji je sličan drugim zemljama u okruženju, međutim, prema broju umrlih žena na žalost, naša zemlja se nalazi među zemljama sa visokom stopom mortaliteta, baš iz razloga kasnog otkrivanja karcinoma dojke. Rak dojke se najčešće otkrije kada je njegova veličina preko 2 cm, sa već postojećim bližim ili udaljenim metastazama.
Savetovalište „Jefimija“
U Užicu postoji Savetovalište „Jefimija“ osnovano 1. aprila 2000. godine. Cilj Savetovališta je da kroz iskustvenu, psihološku i informativnu podršku olakša prolazak obolelim ženama kroz proces lečenja i utiče na poboljšanje kvaliteta života nakon bolesti.
Kroz javno delovanje „Jefimija“ podiže svest javnosti o potrebi očuvanja zdravlja žena i ranog otkrivanja raka dojke. Utiče na zdravstvenu politiku u skladu sa savremenim tendencijama u lečenju raka dojke, kao i potrebama obolelih u realnim uslovima u Srbiji i regionu.
„Jefimija“ je organizator brojnih događaja, a neke od velikih firmi su bile donatori.
U razvijenim zemljama u gotovo 90% slučajeva rak se otkrije u ranoj fazi kada je mogućnost lečenja najveća
Preporuke su da se rak dojke otkrije u ranoj fazi kada su promene nepalpabilne, odnosno neopipljive, ili kada je veličina tumora manja od 1 cm. Kada se rak dojke otkrije u ranoj fazi uz adekvatnu dijagnostiku i lečenje, šanse za izlečenje i produžetak života su daleko veće nego u slučajevima kada se ova bolest otkrije u kasnoj fazi. U razvijenim zemljama se rak u gotovo 90% slučajeva otkrije u ranoj fazi kada je mogućnost lečenja najveća.
Trenutno ne postoji dovoljno znanja o uzrocima nastanka raka dojke, tako da rano otkrivanje bolesti ostaje kamen temeljac kontrole raka dojke. Smatra se da je nastanak raka dojke multifaktorijalnog porekla i da brojni rizikofaktori deluju udruženo.
Najčešće pominjani rizikofaktori za nastanak ove bolesti jesu: nasledne predispozicije, rana prva menstruacija, kasna menopauza, nerađanje dece ili rađanje dece u kasnijoj životnoj dobi, nedojenje dece, hormonska terapija, nepravilna ishrana, nedovoljna fizička aktivnost, gojaznost, konzumiranje alkohola, duvana itd.
Imajući u vidu visoku verovatnoću preživljavanja i bolji kvalitet života žena kod rano otkrivenog karcinoma dojke veoma je važno sprovoditi:
- samopregled dojke, koji svaka žena u generativnom periodu treba da radi jednom mesečno,
- kod žena mlađih od 50 godina sprovodi se preventivni klinički pregled kod izabranog ginekologa jednom godišnje,
- posle kliničkog pregleda primenjuje se ultrazvuk, a u indikovanim slučajevima i mamografija.
Kod žena starijih od 50 godina, najznačajniji način ranog otkrivanja raka dojke je sprovođenje organizovanog skrining programa. Metod organizovanog skrininga je skrining mamografija kod žena starosti od 50 do 69 godina.
U zemljama koje godinama sprovode organizovanu skrining mamografiju smrtnost žena se smanjuje za oko 35% i što je najvažnije produžava se životni vek i kvalitet života ženama kod kojih je u okviru skrininga otkriven karcinom dojke u ranoj fazi.
Povodom Nacionalnog dana borbe protiv raka dojke koji se obeležava 20. marta, kompanija „Avon“ i Fond B92 zajedno sa eminentnim stručnjacima podsećaju na značaj i neophodnost redovnih pregleda, baš kao i dostupnost adekvatne podrške za dug i kvalitetan život žena lečenih od raka dojke, piše RTS.
Hroniku KOVID -19 u Užicu i ostalim opštinama Zlatiborskog okruga, možete pogledati u tekstu UžiceMedia.
A aktuelne podatke za Srbiju možete videti na sajtu Ministarstva zdravlja Srbije.
